Ομιλία Σταθάκη στη συζήτηση επί του νομοσχεδίου για την Ανακεφαλαιοποίηση των Πιστωτικών Ιδρυμάτων

ΟΜΙΛΙΑ ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΤΑΘΑΚΗ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ ΤΟΥ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ «ΓΙΑ ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΤΙΚΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ»

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΤΑΘΑΚΗΣ (Υπουργός Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού): Αγαπητές και αγαπητοί συνάδελφοι, είναι απόλυτα θετικό το γεγονός ότι το παρόν νομοσχέδιο έχει τη συναίνεση της μεγάλης πλειοψηφίας της Βουλής. Ταυτόχρονα, όμως, τίθεται το θέμα αν το παρόν νομοσχέδιο προκύπτει εξαιτίας του γεγονότος ότι ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ επελέγησαν δύο φορές στη διάρκεια του έτους από τους Έλληνες πολίτες και αν αυτή η επιλογή ήταν που οδήγησε την οικονομία της χώρας σε μία καταστροφική τροχιά η οποία επέβαλε, πρώτον, μία νέα συμφωνία με τους εταίρους και δεύτερον, την ανάγκη ανακεφαλαιοποίησης. Οπότε, είμαστε υποχρεωμένοι να απαντήσουμε σε αυτή την κριτική.

Να υπενθυμίσω ευθέως ότι παραλάβαμε από την προηγούμενη Κυβέρνηση ένα «μνημόνιο 2» το οποίο, αν θυμάμαι καλά, δεν είχατε κλείσει. Μας συμβουλεύετε τώρα γιατί δεν το κλείσαμε; Μας λέτε ότι θα έδινε την προοπτική της ελληνικής οικονομίας; Η ερώτηση αντιστρέφεται. Γιατί δεν το κλείσατε εσείς; Δεν είχατε χρόνο;

ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Αυτό κάναμε;

ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ ΒΟΡΙΔΗΣ: Γιατί μας ρίξατε.

ΜΑΡΙΑ ΑΝΤΩΝΙΟΥ: Γιατί μας ρίξατε.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΚΟΖΟΜΠΟΛΗ-ΑΜΑΝΑΤΙΔΗ: Εσείς κάνατε εκλογές.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΤΑΘΑΚΗΣ (Υπουργός Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού): Α, επειδή σας ρίξαμε!

Δεύτερον, μας λέτε ότι αλλάξαμε την οικονομική πολιτική και ότι πήγαμε σε μια επαναδιαπραγμάτευση με τους εταίρους.

Να σας θυμίσω ότι με βάση το «μνημόνιο 2» και το Μεσοπρόθεσμο η Ελλάδα καλείτο να πληρώσει 48 δις τοκοχρεολύσια από το 2015 έως και το 2018, με πλεονάσματα 4,5% του ΑΕΠ, αν θυμάμαι καλά.

ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Και με ρυθμό ανάπτυξης;

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΤΑΘΑΚΗΣ (Υπουργός Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού): Και με ρυθμό ανάπτυξης 1% με 2%.

ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Πού 1% με 2%;

ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ ΒΟΡΙΔΗΣ: Ρυθμό ανάπτυξης 3% με 3,5%.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΤΑΘΑΚΗΣ (Υπουργός Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού): Συγγνώμη. Ναι, 3% με 3,5%.

Ο απολογισμός του 2014 ήταν, όπως ξέρετε, μηδενικός. Συνεπώς, η Κυβέρνηση επιλέγει ως βασική στρατηγική: Πρώτον, να θέσει το θέμα της αναδιάρθρωσης του βραχυχρόνιου χρέους των 48 δις και να το μεταφέρει από βραχυχρόνια υποχρέωση των τεσσάρων επόμενων ετών σε τριαντακονταετή δανεισμό. Αυτό λέγεται αναδιάρθρωση του χρέους. Ταυτόχρονα, επιλέγει να καταστήσει βιώσιμη τη στρατηγική του χρέους για μετά το 2022 με δέσμευση στη συμφωνία. Τρίτον, επιλέγει να ακολουθήσει μια στρατηγική ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, όχι εν γένει επειδή οι εξελίξεις είχαν οδηγήσει σε αυτή την καταστροφή, αλλά υπό το βάρος και μιας καινούργιας εξέλιξης -την οποία δεν αναφέρατε καθόλου και ποτέ- της ενοποίησης του τραπεζικού συστήματος από 1/1/2016 και του στοιχήματος οι τέσσερις τράπεζες να ενταχθούν πλήρως στο νέο σύστημα με όλα τα οφέλη και τις εγγυήσεις τις οποίες προσφέρει για τη σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος.

Συνεπώς, υπό το βάρος αυτών των δεδομένων, επανέρχομαι στο μείζον θέμα αν ήταν πλήρης η ένταξη σε αυτό το σύστημα χωρίς να κάνουμε τίποτα ή αν θα χρειάζονταν ριζικές απαντήσεις σε κρίσιμα θέματα. Διότι οι τράπεζες τις οποίες επικαλείστε, επί τετραετίας σας υπενθυμίζω ότι δεν έκαναν καμία ενέργεια αναδιάρθρωσης των «κόκκινων δανείων», τα οποία στις 31/12/2014 -για να μην πω το 2015 που τα φέραμε εμείς τα «κόκκινα δάνεια»- ήταν 39,8% στις χορηγήσεις αυτών των τραπεζών.

Αυτά είναι τα συσσωρευμένα «κόκκινα» δάνεια, τα οποία εν εξελίξει και τη χρονιά που επικαλείστε, το 2014  -χρονιά μαγική απ’ ό,τι φαίνεται, μόνο εμείς και οι Έλληνες πολίτες δεν την αξιολόγησαν έτσι τη χρονιά του 2014- αυξήθηκαν εννιά μονάδες. Άρα, η πρόοδος των «κόκκινων» δανείων καθιστούσε τη βιωσιμότητα του όλου συστήματος εκ των πραγμάτων, υπό το δεδομένο της ένταξης στη νέα κατάσταση, προβληματική.

Σημασία έχει, όμως, να δούμε και το κλίμα της απόσυρσης των καταθέσεων από τις τράπεζες, την περίοδο προκήρυξης των εκλογών, πριν να γίνουμε Κυβέρνηση τον Ιανουάριο, τις προηγούμενες τρεις εβδομάδες. Τώρα, από πότε οι εκλογές αποτελούν απειλή για την οικονομική σταθερότητα στις ευρωπαϊκές δημοκρατικές χώρες δεν ξέρω. Είναι μια θεωρία η οποία κάποτε θα θεμελιωθεί. Όμως, λογικά σκεφτόμενοι, η καταστροφολογία ότι οι εκλογές φέρνουν οικονομική καταστροφή, μπορεί να εδράζεται μόνο στο γεγονός ότι το κλίμα των εκλογών και οι πολιτικές δυνάμεις που εντάσσονται στις εκλογές μαζί με οτιδήποτε άλλο, δημιουργούν κλίμα αναταραχής στην κοινωνία.

Υπενθυμίζω, λοιπόν, ότι αυτές τις τρεις εβδομάδες πριν από τις εκλογές, όπου αν έβγαινε ο ΣΥΡΙΖΑ, θα εξαφανιζόταν το χαρτί υγείας, θα καταστρεφόταν η χώρα, θα φεύγαμε από το ευρώ, θα γινόταν ένας απίστευτος χαμός διότι δεν έχουν επιλογή οι πολίτες να διαλέξουν –βέβαια, τίποτε απ’ αυτά δεν συνέβη, απ’ όσο ξέρω-  χάθηκαν περίπου 20, 18, 19 δισεκατομμύρια από καταθέσεις, επαναλαμβάνω χωρίς κανέναν λόγο υπαρκτό.

Πάμε τώρα στο θέμα της καταστροφολογίας του 2015. Τα αποτελέσματα είναι απλά και δεδομένα. Για την ελληνική οικονομία επαναλάβατε την πρόβλεψη της ΕΚΤ, που είναι συμφωνία, κύριε Βορίδη, η οποία έχει υπογραφεί τον Αύγουστο και προβλέπει μέσα αυτά τα ποσά: Ύφεση από 2,3 έως 3,5 κοκ.

Όλοι εκτιμούν –και θα το αναγνωρίσετε- ότι η ύφεση το 2015 θα είναι πολύ χαμηλότερη. Μόλις 1,3 είναι η τελευταία αποτίμηση. Σας είπα και στην Επιτροπή ότι υπάρχει προφανής ερμηνεία γι’ αυτό. Ανατρέπει το σενάριο της καταστροφολογίας και υπάρχουν ερμηνείες γι’ αυτό.

Επαναλαμβάνω ότι τα capital controls, που δεν ήταν επιλογή μας -το καταλαβαίνετε, όλοι το καταλαβαίνουν σ’ αυτήν την Αίθουσα- θεωρητικά θα έπρεπε να επιφέρουν μία μεγάλη ύφεση στην οικονομία. Ο τρόπος χειρισμού από την Κυβέρνηση των capital controls την επαύριο των capital controls, ήταν μια από τις πολύ πετυχημένες λειτουργίες της Κυβέρνησης, διότι υπενθυμίζω και επαναλαμβάνω στο Σώμα τα εξής:

Ελήφθη μια σειρά αποφάσεων οι οποίες διασφάλισαν την ομαλή λειτουργία πρώτα απ’ όλα του τουριστικού κλάδου στην αιχμή του καλοκαιριού, με πλήρη, ομαλή λειτουργία δεκάδων δραστηριοτήτων που συνδέονται με τον τουρισμό. Δεύτερον, την ομαλή λειτουργία του ναυτιλιακού συναλλάγματος. Τρίτον, την ομαλή πορεία των εισαγωγών και των εξαγωγών της χώρας. Τέταρτον, την αποκέντρωση όλων των αποφάσεων που λαμβάνονται από τις επιχειρήσεις στα παραδοσιακά υποκαταστήματα και εντός του τραπεζικού συστήματος και τον περιορισμό της Επιτροπής που λάμβανε αποφάσεις σε πολύ υψηλά μεγέθη κοκ.

Τούτων δοθέντων, οι συνέπειες στην πραγματική οικονομία έγινε προσπάθεια -επιτυχής εκ του αποτελέσματος- να ελαχιστοποιηθούν και να μην υπάρξουν προβλήματα στην ομαλή λειτουργία εισαγωγών-εξαγωγών και της πραγματικής οικονομίας.

Εξ αυτού του λόγου και εξαιτίας άλλων συγκυριών, νομίζω ότι το αποτέλεσμα της ύφεσης, το οποίο υπονοείτε, θα είναι αυτό το οποίο αποτυπώνεται με βάση τα δεδομένα της πραγματικής οικονομίας και άρα απέχουν πολύ από την ιδέα της καταστροφολογίας.

Για τον χαρακτήρα αυτής της ανακεφαλαιοποίησης, υπενθυμίζω ότι για μας ως Κυβέρνηση δεν μπορείτε να πείτε ότι άλλα λέγαμε πριν και άλλα λέγαμε μετά.

ΜΑΡΙΑ ΑΝΤΩΝΙΟΥ: Μόνο αυτό!

ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ ΒΟΡΙΔΗΣ: Θεός φυλάξοι!

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΤΑΘΑΚΗΣ (Υπουργός Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού): Σας υπενθυμίζω, παρά την ένταση του χαμόγελου που διαθέτετε, ότι εμείς έχουμε υπογράψει συμφωνία πριν πάμε στις εκλογές τον Αύγουστο. Και πήγαμε σε εκλογές με τη συμφωνία. Μας επέλεξαν, λοιπόν, οι Έλληνες πολίτες για να εφαρμόσουμε αυτή τη συμφωνία.

ΜΑΡΙΑ ΑΝΤΩΝΙΟΥ: Γιατί δεν συνεχίσατε και πήγατε σε εκλογές;

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΤΑΘΑΚΗΣ (Υπουργός Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού): Συνεπώς, όσον αφορά την ιδέα ότι σήμερα φέρνουμε ένα νομοσχέδιο το οποίο είναι διαφορετικό, υπάρχει μέσα στη συμφωνία. Σαφέστατα. Και υπάρχουν και τα τρία κομβικά σημεία για τα οποία έχουμε πει τι θα κάνουμε μέχρι τα Χριστούγεννα.

Το πρώτο κομβικό σημείο είναι ότι θα ολοκληρώσουμε την πρώτη αξιολόγηση.

Το δεύτερο είναι ότι θα ανακεφαλαιοποιήσουμε τις τράπεζες και θα τις εντάξουμε στο ευρωπαϊκό σύστημα την 1η Ιανουαρίου.

Και το τρίτο κομβικό σημείο είναι ότι θα υπάρξει μια πλήρης εφαρμογή μέτρων τα οποία έχουμε διατυπώσει ευθέως, πρωτοβουλίες της Κυβέρνησης και άλλες, οι οποίες αποβλέπουν σε μια ισχυρή μεταστροφή της οικονομίας το 2016.

 Αυτά είναι τα δεδομένα, αυτά είναι που έχουν διατυπωθεί με σαφήνεια και γι’ αυτά, ανάμεσα στα άλλα, –«ανάμεσα στα άλλα», το υπογραμμίζω- επέλεξαν εμάς οι Έλληνες πολίτες να κυβερνήσουμε τα επόμενα χρόνια.

Έρχομαι τώρα στον χαρακτήρα αυτής της συμφωνίας ανακεφαλαιοποίησης. Διαφέρει απ’ τις προηγούμενες ή όχι; Διαφέρει σε τρία σημεία και θέλω να τα υπογραμμίσω.

Πρώτον, αντιμετωπίζει ταυτόχρονα και παράλληλα τη διαδικασία αναδιάρθρωσης των «κόκκινων» δανείων, για τα οποία η Κυβέρνηση έχει διατυπώσει σαφή θέση κι έχει μια συγκεκριμένη στρατηγική. Αποτελεί, όμως, αντικείμενο διαπραγμάτευσης που θα ολοκληρωθεί, όπως γνωρίζετε, στα τέλη Νοεμβρίου.

Η διαδικασία, λοιπόν, αναδιάρθρωσης των «κόκκινων» δανείων είναι παράλληλη με τη διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών. Αυτό δημιουργεί τις προϋποθέσεις για οριστική αντιμετώπιση του τραπεζικού προβλήματος σε σχέση με το παρελθόν. Αυτή είναι η μία θεμελιακή διαφορά σε σχέση με τις προηγούμενες ανακεφαλαιοποιήσεις και έχει τεράστια σημασία.

Σας υπενθυμίζω ότι οι προηγούμενες ανακεφαλαιοποιήσεις –μπορώ να σας αναφέρω επί μακρόν τις απώλειες χρημάτων του Δημοσίου- ήταν 39 δισεκατομμύρια, 13,5 δισεκατομμύρια για την ενσωμάτωση των προβληματικών –κι όπως έγιναν τέλος πάντων- τραπεζών που ενσωματώθηκαν στις τέσσερις συστημικές και τα 25 δισεκατομμύρια τα οποία είχαν γίνει 15 δισεκατομμύρια, νομίζω, πολύ πριν αρχίσει η «καταστροφολογική πολιτική» του ΣΥΡΙΖΑ. Άρα, τα ποσά ήταν ήδη 25 δισεκατομμύρια απώλεια. Και υπήρχαν πάντα τα 10 δισεκατομμύρια τα οποία είχαν μείνει «stand by» προκειμένου να χρησιμοποιηθούν πρωτίστως στην αναδιάρθρωση των «κόκκινων» δανείων.

Ως εκ τούτου, η μία ενότητα είναι αυτή.

Η δεύτερη ενότητα αφορά τη λειτουργία των μετοχών του Δημοσίου και του δημόσιου συμφέροντος. Οι προηγούμενες ρυθμίσεις προφανώς προέβλεπαν κοινές μετοχές, οι οποίες έγιναν, όμως, προνομιούχες στο σύνολό τους.

Δεν διαφωνείτε σε αυτό, κύριε Βορίδη. Δεν ασκήθηκε ποτέ δικαίωμα…

ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ ΒΟΡΙΔΗΣ: Πότε έγινε, όμως; Από το 2014 και μετά.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΤΑΘΑΚΗΣ (Υπουργός Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού): Σήμερα είναι σαφής ο νόμος. Προβλέπει τη μετατροπή όλων των μετοχών του Δημοσίου σε κοινές μετοχές. Όλες οι πλευρές πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι υπάρχει μια λεπτή ισορροπία. Κι αυτό αφορά όλες τις πλευρές της Βουλής, γιατί έγινε μια συστηματική κριτική.

Σήμερα υπάρχει μια δύσκολη εξίσωση, την οποία οφείλουμε να καταλάβουμε όλοι. Είναι οι παλιοί μέτοχοι, ιδιώτες και Δημόσιο. Είναι οι προνομιακές μετοχές του Δημοσίου, οι οποίες θα μετατραπούν σε κοινές μετοχές. Είναι οι ομολογιούχοι, οι άνθρωποι που έχουν δανείσει τις τράπεζες και είναι και οι νέοι μέτοχοι. Η ισορροπία, η εξίσωση ανάμεσα σε αυτές τις τέσσερις κατηγορίες, πρέπει να είναι απόλυτα ισορροπημένη, προκειμένου και να διασφαλίζει πλήρως τα συμφέροντα του Δημοσίου και ταυτόχρονα να μην αποθαρρύνει ή να μην αποτρέπει την εισαγωγή, την προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων, που φαντάζομαι όλοι θέλουμε.

Δώστε μου δύο λεπτά, κυρία Πρόεδρε.

Το τρίτο θέμα στο οποίο μας ασκείτε κριτική, αφορά τις διοικήσεις των τραπεζών και του ΤΧΣ. Έχω την εντύπωση ότι ανακεφαλαιοποίηση χωρίς προβλέψεις για αλλαγή διοικήσεων, ήταν ελληνική πρωτοτυπία. Την εφαρμόσαμε τα προηγούμενα χρόνια. Οι διοικήσεις των τραπεζών, που έριξαν τις τράπεζες στα βράχια, κατά κανόνα παρέμειναν οι ίδιες. Οι προβλέψεις προ της ανακεφαλαιοποίησης -είναι σημαντικό- είναι ελληνική πατέντα. Οπουδήποτε αλλού έγιναν ανακεφαλαιοποιήσεις με ισχυρή παρουσία του Δημοσίου, άλλαξαν οι διοικήσεις. Δεν σημαίνει ότι έγιναν κρατικές ή οτιδήποτε άλλο.

Ο παρών νόμος προβλέπει αυστηροποίηση των κανόνων ελέγχου των διοικήσεων, τη μεγαλύτερη δυνατή διαφάνεια κι έναν τρόπο προσδιορισμού αυτών των διαδικασιών, ο οποίος δεν είναι ο άριστος και δεν μας βρίσκει 100% σύμφωνους, αλλά εγείρει ένα θέμα το οποίο έπρεπε από καιρό να είχε ρυθμιστεί.

Επαναλαμβάνω, η πορεία της οικονομίας μας έχει απόλυτα γνωστά κομβικά σημεία. Ένα κομβικό σημείο είναι αυτό που κάνουμε σήμερα. Ευχόμαστε όλοι ότι η ομαλή εξέλιξη αυτού του κρίσιμου θέματος, της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, θα οδηγήσει το τραπεζικό σύστημα στην απόλυτη ασφάλεια που θέλουμε όλοι και έχουμε δεσμευθεί απέναντι στους Έλληνες πολίτες ότι πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι αυτά τα Χριστούγεννα.

Σας ευχαριστώ.