Του Μανώλη Ντουντουνάκη *
Είναι νωπές ακόμα οι μνήμες από το πρώτο Μνημόνιο. Όλοι, αρμόδιοι και μη, ειδικοί και πολίτες, αναγνωρίζουν, αρκετοί με καθυστέρηση, ότι όσα υπογράψαμε το 2009 ήταν ανέφικτο να επιτευχθούν, εξαρχής. Το πρόγραμμα "διάσωσης" απέτυχε και οι πολίτες καλούνται να γεμίσουν πηγάδι χωρίς πάτο. Σήμερα, στην εποχή του 3ου Μνημονίου, ξαναζούμε τις ίδιες καταστάσεις. Η κυβέρνηση θριαμβολογεί ότι μας "κράτησε" στο ευρώ και ότι τα "μέτρα" θα είναι τα τελευταία, αλλά κανείς δεν την πιστεύει.
Ομοβροντία στοιχείων δείχνουν ότι το 2013 θα είναι μια ακόμη πιο σκληρή χρονιά λιτότητας και ύφεσης, με τα λουκέτα και την ανεργία να συνεχίζουν να αυξάνονται. Ο προϋπολογισμός έχει, ήδη, μεγάλες αστοχίες. Κυβέρνηση (και δανειστές) γνωρίζουν πως η κατάσταση είναι μη βιώσιμη και ελπίζουν σε μια αλλαγή, η οποία θα προκύψει μετά τις εκλογές στη Γερμανία. Τα σενάρια "grexit", νέου "κουρέματος" συνοδευμένου με νέο πακέτο άγριων μέτρων, είναι προ των πυλών. Η χώρα, με τη σημερινή πολιτική, δεν έχει ελπίδα. Η τρικομματική κυβέρνηση, αδυνατώντας να πείσει με επιχειρήματα για την πολιτική της, μεταφέρει τις ελπίδες της στη μεταφυσική και στον παράγοντα "κλίμα-ψυχολογία". Ανάπτυξη, επιχειρηματικότητα και δημιουργικότητα παρουσιάζονται ως αντίδοτο. Δυστυχώς όμως, ούτε αυτά αλλάζουν την κατάσταση. Ιδιωτικές επενδύσεις -οι δημόσιες απαγορεύονται- δεν γίνονται, οι ιδιωτικοποιήσεις, χάρισμα της δημόσιας περιουσίας στους ιδιώτες, δεν προχωρούν και δεν αποδίδουν τα αναμενόμενα, το κράτος συνεχίζει να χρωστά υπέρογκα ποσά, οι τράπεζες δεν δανείζουν και η ύφεση επιμένει.
Οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών αποδεικνύουν ότι η κυβέρνηση βρίσκεται σε πανικό. Παλεύουν, προσπαθούν, για να πείσουν - καθησυχάσουν τον "ήσυχο" μικροαστό. Καταγγέλλουν - συκοφαντούν κοινωνικές ομάδες, απεργούς, συνδικαλιστές, πρόσωπα και φορείς, χρησιμοποιώντας τη δήθεν νομιμότητά τους και τον ανελέητο καθωσπρεπισμό τους. Η συνταγή εφαρμόζεται χωρίς κανέναν ενδοιασμό από την κυβέρνηση, γιατί πιάνει δημοσκοπικά, παρ' ότι παραβιάζει τους νόμους, το Σύνταγμα, την ανθρωπιά, αλλά και την κοινή λογική.
Όμως δημιουργεί δεσμούς ανάμεσα σε όσους στοχοποιούνται και κατανοούν την ανάγκη κοινής δράσης. Οι σημερινές συγκυρίες επιβάλλουν μια αριστερή μετατόπιση του πολιτικού σκηνικού. Η Αριστερά μίλησε έγκαιρα για το βάθος της κρίσης, για την τρομερή της ένταση και τη μεγάλη της διάρκεια, για τις ανυπόφορες συνέπειες. Οι προτάσεις της είναι προτάσεις ευθύνης, είναι ρεαλιστικές και πραγματοποιήσιμες. Οι εκλογές θα έρθουν σύντομα, λόγω της αδυναμίας της σημερινής κυβέρνησης να διαχειριστεί την κρίση. Ο λαός, ανεξάρτητα από τα εκλογικά τερτίπια, θα δώσει πολύ σύντομα αυτοδυναμία σε μια κυβέρνηση, κυρίως, των δυνάμεων της Αριστεράς.
Όλοι όμως αναρωτιόμαστε αν υπάρχει πια ελπίδα για την Ελλάδα. Αν η νέα κυβέρνηση θα βάλει τέλος στα καταστροφικά μνημόνια της λιτότητας, θα τα αντικαταστήσει με ένα εθνικό σχέδιο οικονομικής, κοινωνικής ανόρθωσης και ανασυγκρότησης της χώρας, θα επαναδιαπραγματευθεί τις δανειακές συμβάσεις με στόχο τη διαγραφή μέρους του χρέους και την εξυπηρέτηση του υπολοίπου με ρήτρα ανάπτυξης κ.λπ. Παράλληλα, αναρωτιόμαστε αν θα προχωρήσουν, χωρίς μεθοδεύσεις και παλινωδίες "α λα ΠΑΣΟΚ της πρώτης περιόδου", οι προοδευτικές, διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, με στόχο την ανατροπή του πολιτικού συστήματος, την αναδιάρθρωση της οικονομίας και της παραγωγικής βάσης, την αποκατάσταση των αρχών της δημοκρατίας, την επανάκτηση του κράτους πρόνοιας, την αποκατάσταση του κράτους δικαίου, με στόχο τη δικαιότερη κατανομή του πλούτου. Χρέος όλων μας είναι να μην έχουμε ένα σύντομο "πέρασμα" από την εξουσία της Αριστεράς χωρίς λύσεις και χωρίς τη θέσπιση στέρεων νέων δομών που θα μακροημερεύσουν. Το ξεπέρασμα της κρίσης προϋποθέτει τη ρήξη με το παρελθόν της χώρας, το οποίο την προκάλεσε. Είναι προφανές ότι η ανατροπή αυτής της κατάστασης δεν μπορεί να συμβεί απλά και μόνον με την εκλογική διαδικασία, αλλά εξαρτάται από το εύρος και την ένταση της πάλης εναντίον του συστήματος.
Με άλλα λόγια, γνωρίζουμε ότι ο αντίπαλος έχει προβλέψιμο και σαφές σχέδιο για το ενδεχόμενο ενός "ατυχήματος" που μπορεί να είναι ο σχηματισμός αριστερής κυβέρνησης. Με επίγνωση της κατάστασης που βρισκόμαστε, του πώς γράφεται η Ιστορία και ποια είναι τα ουσιαστικά επίδικα, η αριστερή κυβέρνηση του αύριο οφείλει να φέρει ξανά την ελπίδα στη χώρα. Η ιστορία δεν γυρίζει πίσω.
* O M. Ντουντουνάκης είναι Εργαστηριακό Διδακτικό Προσωπικό Πολυτεχνείου Κρήτης.
Είναι νωπές ακόμα οι μνήμες από το πρώτο Μνημόνιο. Όλοι, αρμόδιοι και μη, ειδικοί και πολίτες, αναγνωρίζουν, αρκετοί με καθυστέρηση, ότι όσα υπογράψαμε το 2009 ήταν ανέφικτο να επιτευχθούν, εξαρχής. Το πρόγραμμα "διάσωσης" απέτυχε και οι πολίτες καλούνται να γεμίσουν πηγάδι χωρίς πάτο. Σήμερα, στην εποχή του 3ου Μνημονίου, ξαναζούμε τις ίδιες καταστάσεις. Η κυβέρνηση θριαμβολογεί ότι μας "κράτησε" στο ευρώ και ότι τα "μέτρα" θα είναι τα τελευταία, αλλά κανείς δεν την πιστεύει.
Ομοβροντία στοιχείων δείχνουν ότι το 2013 θα είναι μια ακόμη πιο σκληρή χρονιά λιτότητας και ύφεσης, με τα λουκέτα και την ανεργία να συνεχίζουν να αυξάνονται. Ο προϋπολογισμός έχει, ήδη, μεγάλες αστοχίες. Κυβέρνηση (και δανειστές) γνωρίζουν πως η κατάσταση είναι μη βιώσιμη και ελπίζουν σε μια αλλαγή, η οποία θα προκύψει μετά τις εκλογές στη Γερμανία. Τα σενάρια "grexit", νέου "κουρέματος" συνοδευμένου με νέο πακέτο άγριων μέτρων, είναι προ των πυλών. Η χώρα, με τη σημερινή πολιτική, δεν έχει ελπίδα. Η τρικομματική κυβέρνηση, αδυνατώντας να πείσει με επιχειρήματα για την πολιτική της, μεταφέρει τις ελπίδες της στη μεταφυσική και στον παράγοντα "κλίμα-ψυχολογία". Ανάπτυξη, επιχειρηματικότητα και δημιουργικότητα παρουσιάζονται ως αντίδοτο. Δυστυχώς όμως, ούτε αυτά αλλάζουν την κατάσταση. Ιδιωτικές επενδύσεις -οι δημόσιες απαγορεύονται- δεν γίνονται, οι ιδιωτικοποιήσεις, χάρισμα της δημόσιας περιουσίας στους ιδιώτες, δεν προχωρούν και δεν αποδίδουν τα αναμενόμενα, το κράτος συνεχίζει να χρωστά υπέρογκα ποσά, οι τράπεζες δεν δανείζουν και η ύφεση επιμένει.
Οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών αποδεικνύουν ότι η κυβέρνηση βρίσκεται σε πανικό. Παλεύουν, προσπαθούν, για να πείσουν - καθησυχάσουν τον "ήσυχο" μικροαστό. Καταγγέλλουν - συκοφαντούν κοινωνικές ομάδες, απεργούς, συνδικαλιστές, πρόσωπα και φορείς, χρησιμοποιώντας τη δήθεν νομιμότητά τους και τον ανελέητο καθωσπρεπισμό τους. Η συνταγή εφαρμόζεται χωρίς κανέναν ενδοιασμό από την κυβέρνηση, γιατί πιάνει δημοσκοπικά, παρ' ότι παραβιάζει τους νόμους, το Σύνταγμα, την ανθρωπιά, αλλά και την κοινή λογική.
Όμως δημιουργεί δεσμούς ανάμεσα σε όσους στοχοποιούνται και κατανοούν την ανάγκη κοινής δράσης. Οι σημερινές συγκυρίες επιβάλλουν μια αριστερή μετατόπιση του πολιτικού σκηνικού. Η Αριστερά μίλησε έγκαιρα για το βάθος της κρίσης, για την τρομερή της ένταση και τη μεγάλη της διάρκεια, για τις ανυπόφορες συνέπειες. Οι προτάσεις της είναι προτάσεις ευθύνης, είναι ρεαλιστικές και πραγματοποιήσιμες. Οι εκλογές θα έρθουν σύντομα, λόγω της αδυναμίας της σημερινής κυβέρνησης να διαχειριστεί την κρίση. Ο λαός, ανεξάρτητα από τα εκλογικά τερτίπια, θα δώσει πολύ σύντομα αυτοδυναμία σε μια κυβέρνηση, κυρίως, των δυνάμεων της Αριστεράς.
Όλοι όμως αναρωτιόμαστε αν υπάρχει πια ελπίδα για την Ελλάδα. Αν η νέα κυβέρνηση θα βάλει τέλος στα καταστροφικά μνημόνια της λιτότητας, θα τα αντικαταστήσει με ένα εθνικό σχέδιο οικονομικής, κοινωνικής ανόρθωσης και ανασυγκρότησης της χώρας, θα επαναδιαπραγματευθεί τις δανειακές συμβάσεις με στόχο τη διαγραφή μέρους του χρέους και την εξυπηρέτηση του υπολοίπου με ρήτρα ανάπτυξης κ.λπ. Παράλληλα, αναρωτιόμαστε αν θα προχωρήσουν, χωρίς μεθοδεύσεις και παλινωδίες "α λα ΠΑΣΟΚ της πρώτης περιόδου", οι προοδευτικές, διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, με στόχο την ανατροπή του πολιτικού συστήματος, την αναδιάρθρωση της οικονομίας και της παραγωγικής βάσης, την αποκατάσταση των αρχών της δημοκρατίας, την επανάκτηση του κράτους πρόνοιας, την αποκατάσταση του κράτους δικαίου, με στόχο τη δικαιότερη κατανομή του πλούτου. Χρέος όλων μας είναι να μην έχουμε ένα σύντομο "πέρασμα" από την εξουσία της Αριστεράς χωρίς λύσεις και χωρίς τη θέσπιση στέρεων νέων δομών που θα μακροημερεύσουν. Το ξεπέρασμα της κρίσης προϋποθέτει τη ρήξη με το παρελθόν της χώρας, το οποίο την προκάλεσε. Είναι προφανές ότι η ανατροπή αυτής της κατάστασης δεν μπορεί να συμβεί απλά και μόνον με την εκλογική διαδικασία, αλλά εξαρτάται από το εύρος και την ένταση της πάλης εναντίον του συστήματος.
Με άλλα λόγια, γνωρίζουμε ότι ο αντίπαλος έχει προβλέψιμο και σαφές σχέδιο για το ενδεχόμενο ενός "ατυχήματος" που μπορεί να είναι ο σχηματισμός αριστερής κυβέρνησης. Με επίγνωση της κατάστασης που βρισκόμαστε, του πώς γράφεται η Ιστορία και ποια είναι τα ουσιαστικά επίδικα, η αριστερή κυβέρνηση του αύριο οφείλει να φέρει ξανά την ελπίδα στη χώρα. Η ιστορία δεν γυρίζει πίσω.
* O M. Ντουντουνάκης είναι Εργαστηριακό Διδακτικό Προσωπικό Πολυτεχνείου Κρήτης.
