Α. Ξανθός: «Αν δεν σταματήσουμε αυτή την καταστροφή θα έχουμε υγειονομική κρίση»

«Δεν μπορούμε να συμπιέσουμε την υγειονομική ανάγκη του πληθυσμού τηςχώρας. Αν δεν σταματήσουμε αυτή την καταστροφή θα έχουμε κατάρρευση των υγειονομικών δεικτών, θα έχουμε υγειονομική κρίση ως τελευταίο στάδιο της ανθρωπιστικής κρίσης». Ο Ανδρέας Ξανθός, βουλευτής Ρεθύμνου και μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ, μιλά στην «Εφ.Συν.» για την ελληνική εκδοχή του σχεδίου «σοκ και δέος», το σπάσιμο κάθε κανονικότητας, τον τσαμπουκά της κυβέρνησης που στην Υγεία μεταφράζεται σε αμφισβήτηση του δικαιωματικού πυρήνα του Δημόσιου Συστήματος Υγείας και υπογραμμίζει ότι πρέπει να κινηθούμε τελείως αντίστροφα, στη λογική της καθολικότητας και της ισότιμης κάλυψης πραγματικών αναγκών. Από την ανάγκη περίθαλψης στην οικονομία της Υγείας.

Όσο η«ανάπηρη» Δημοκρατία που έχουμε στη χώρα δεν διασφαλίζει σε όλους τους πολίτες τα βασικά, το δικαίωμα στην εργασία, στην εκπαίδευση, στην περίθαλψη, στην κοινωνική φροντίδα, στην ασφάλεια και στην αξιοπρέπεια, τόσο δημιουργείται το ευνοϊκό κοινωνικό έδαφος για να ριζώσουν οι αρνητές της Δημοκρατίας και οι ιδέες της μισαλλοδοξίας, του ρατσισμού και του φασισμού

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στην Ντάνι Βέργου

Τι εξελίσσεται στον χώρο της Δημόσιας Υγείας την εποχή του Μνημονίου;

Εχει αμφισβητηθεί ο δικαιωματικός πυρήνας του δημόσιου συστήματος υγείας, η υποχρέωσή του δηλαδή να παρέχει σε όλους τους ανθρώπους, ανεξάρτητα από την εργασία, την ασφάλιση και την οικονομική τους κατάσταση, δωρεάν και αξιοπρεπείς υπηρεσίες την ώρα της ανάγκης. Αυτό είναι πλέον στον αέρα. Η τάση είναι να ανατρέπεται κάθε κανονικότητα που υπήρχε στο σύστημα υγείας. Να ενισχύεται ο ιδιωτικός τομέας και κυρίως να επιβαρύνεται οικονομικά ο ασθενής.

Ενα παράδειγμα είναι το εικοσιπεντάευρω, ένα μέτρο αδιανόητο μέχρι τώρα. Ενας νέος φοροεισπρακτικός μηχανισμός, την ώρα που ο άρρωστος πρέπει να αντιμετωπίσει ένα οξύ πρόβλημα υγείας, την ώρα που η ζωή του είναι σε κίνδυνο. Το πιο εύκολο πράγμα για να αναιρέσεις ένα δικαίωμα είναι να πεις ότι το κάνεις για να στηρίξεις τους αδύναμους, επιβαρύνοντας τους έχοντες. Είναι το πρώτο βήμα κατάργησης ενός καθολικού δικαιώματος.

Ωστόσο ο δημοσιονομικός στόχος φαίνεται να είναι η προτεραιότητα των πολιτικών της Υγείας.

Ο δημοσιονομικός στόχος δεν μπορεί να είναι προτεραιότητα. Δεν μπορούμε να αποδεχθούμε ως δεδομένο και απαραβίαστο το σημερινό δημοσιονομικό πλαίσιο, δεν μπορούμε να συμπιέσουμε την επιδημιολογικά τεκμηριωμένη υγειονομική ανάγκη του πληθυσμού της χώρας στα ασφυκτικά του όρια. Πλέον έχουν αρχίσει οι διεθνείς ανθρωπιστικές οργανώσεις, οι επιστημονικές ενώσεις, η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα, να λένε ότι εξελίσσεται μια υγειονομική τραγωδία στην Ελλάδα. Αν δεν σταματήσουμε αυτή την καταστροφή θα έχουμε κατάρρευση των υγειονομικών δεικτών, θα έχουμε υγειονομική κρίση. Το τελευταίο στάδιο της ανθρωπιστικής κρίσης θα είναι η υγειονομική κρίση. Θα υπάρχει πληθυσμός ο οποίος θα χάνει τη μάχη με την αρρώστια επειδή είναι ανασφάλιστος, επειδή δεν έχει λεφτά. Είναι γελοίο να μας λένε ότι αυτή η καταστροφή γίνεται στο όνομα της σωτηρίας της χώρας και της διατήρησής της εντός της Ευρώπης.

Απαιτείται αλλαγή εποχής;

Μια κυβέρνηση Αριστεράς με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ οφείλει να παρέμβει αποτελεσματικά σε 3 επίπεδα στον τομέα της Υγείας:

1. Στην κάλυψη του ανασφάλιστου πληθυσμού. Οχι στοιχειωδώς αλλά καθολικά, δηλαδή όλες τις ανάγκες από την ιατρική παρακολούθηση μέχρι την εργαστηριακή διάγνωση, τη νοσηλεία και τη φαρμακευτική αγωγή. Πρέπει να διασφαλιστεί και η φαρμακευτική αγωγή που πλέον είναι για πολλούς απαγορευτική. Αυτό που επιμελώς αποκρύπτεται ότι ένα μεγάλο μέρος της μείωσης της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης έχει μετατραπεί σε οικονομική επιβάρυνση του πολίτη. Ως αποτέλεσμα πολλοί ασθενείς, σύμφωνα με επίσημες μελέτες, αναγκάζονται είτε να μη λάβουν είτε να διακόψουν τη φαρμακευτική τους αγωγή. Αυτό αφορά κυρίως τους ανασφάλιστους αλλά και όσους αδυνατούν να πληρώσουν την αυξημένη πλέον συμμετοχή τους, η οποία έχει υπερδιπλασιαστεί μεσοσταθμικά.

2. Στην επιβίωση των δομών του Δημόσιου Συστήματος Υγείας, για να μπορέσει να εξυπηρετηθεί αυτός ο κόσμος. Αρα πρέπει «με νύχια και με δόντια» να κρατήσουμε όρθια τα νοσοκομεία, τα κέντρα υγείας, τις υγειονομικές μονάδες του ΕΟΠΥΥ, τις δομές ψυχικής υγείας και αντιμετώπισης των εξαρτήσεων. Σε αυτή τη φάση δεν περισσεύει τίποτα, ούτε προσωπικό, ούτε δομές, χρειάζεται ενίσχυση του Συστήματος με ανθρώπινο δυναμικό, στοχευμένες προσλήψεις σε κρίσιμα τμήματα και περιοχές (ΤΕΠ, ΜΕΘ, ΕΚΑΒ, επαρχιακές, νησιωτικές και δυσπρόσιτες μονάδες κ.λπ.). Και βεβαίως σημαντική χρηματοδοτική στήριξη από τον κρατικό προϋπολογισμό και όχι από το χρεοκοπημένο ασφαλιστικό σύστημα ή τα υπολείμματα του ΕΣΠΑ.

3. Στη συνολική αναδιοργάνωση –ανασυγκρότηση του ΕΣΥ και της Δημόσιας Υγείας. Υπάρχει η ανάγκη αλλαγών και ανατροπών στην οργάνωση και διοίκηση των νοσοκομείων, στο σύστημα προμηθειών,στον έλεγχο της ποιότητας και της κοινωνικής ανταποδοτικότητας των υπηρεσιών,στη νοσοκομείο κεντρική λογική του Συστήματος. Χρειάζεται να υπάρξει μια ουσιαστική στροφή στην ΠΦΥ, σε αντίθεση με την κυβέρνηση που υποκριτικά ενδιαφέρεται για την πρωτοβάθμια περίθαλψη αυτή την περίοδο. Το μέλημά της είναι να υπηρετήσει το γενικότερο σχέδιο της διαθεσιμότητας και της κινητικότητας στον δημόσιο τομέα, και επειδή βρίσκει μία μεγάλη «δεξαμενή» στους 10.000 υπαλλήλους του ΕΟΠΥΥ, θεωρεί ότι με τη μετατροπή του ΕΟΠΥΥ σε αποκλειστικό αγοραστή και όχι πάροχο υπηρεσιών, με τη συρρίκνωση και κατάργηση των δομών, θα πιάσει το πλάνο των 12.500 μέχρι τέλος του 2013, δημιουργώντας ταυτόχρονα συνθήκες πλεονάζοντος δυναμικού και άρα μελλοντικών απολύσεων.

Έχουμε επεξεργασμένο σχέδιο για τις αλλαγές αυτές και με τη στήριξη των υγιών δυνάμεων του Συστήματος Υγείας μπορούμε να τα καταφέρουμε.

Πώς μπορεί να ανατραπεί το σκηνικό;

Σήμερα δεν μπορούν να υπερασπιστούν το Δημόσιο Σύστημα Υγείας μόνοι τους γιατροί και υπόλοιποι εργαζόμενοι. Πρέπει να δημιουργηθεί ένα ευρύτατο κοινωνικό μέτωπο για την Υγεία, στο οποίο θα έχουν ενεργό ρόλο τα κινήματα, τα συνδικάτα, η αυτοδιοίκηση, οι κοινωνικοί φορείς, οι εκπρόσωποι των πολιτών. Ο μεγάλος αντίπαλος είναι η απελπισία, είναι το αίσθημα της ματαιότητας των αγώνων, είναι το γεγονός ότι πολλοί πολίτες δεν ελπίζουν ότι μπορεί η κατάσταση να αλλάξει προς το καλύτερο. Αυτό είναι και το στοίχημα για τον ΣΥΡΙΖΑ. Να πείσει ότι τα πράγματα μπορούν να λειτουργήσουν με άλλο τρόπο και με άλλο στόχο.

Η επίπτωση των μνημονιακών μέτρων και των αλλαγών στο χώρο της υγείας έχει μία μακροπρόθεσμη απόδοση. Δεν προκύπτει άμεσα. Στην Υγεία όπως και στην Παιδεία οι πολιτικές της υποβάθμισης και της απαξίωσής τους ως δημόσιων αγαθών έχουν αρνητικά αποτελέσματα που αποτυπώνονται σε βάθος χρόνου. Η κυβέρνηση το μόνο που την ενδιαφέρει είναι να παίρνει καλό βαθμό στους ελέγχους της τρόικας,να εξασφαλίζει την επόμενη δόση, να προχωρά το πρόγραμμα παρότι όλοι αναγνωρίζουν ότι είναι αδιέξοδο, να κερδίζει πολιτικό χρόνο και«γαία πυρί μιχθήτω». Πρόκειται για εγκληματική πολιτική και τραγική άγνοια κινδύνου.

Για τον εκφασισμό της κοινωνίας;

Η δημόσια Υγεία είναι και ζήτημα Δημοκρατίας, δηλαδή ισοτιμίας των ανθρώπων απέναντι σε ένα κεφαλαιώδες κοινωνικό αγαθό. Οσο η «ανάπηρη» Δημοκρατία που έχουμε στη χώρα δεν διασφαλίζει σε όλους τους πολίτες τα βασικά, το δικαίωμα στην εργασία, στην εκπαίδευση, στην περίθαλψη, στην κοινωνική φροντίδα, στην ασφάλεια και στην αξιοπρέπεια, τόσο δημιουργείται το ευνοϊκό κοινωνικό έδαφος για να ριζώσουν οι αρνητές της Δημοκρατίας και οι ιδέες της μισαλλοδοξίας, του ρατσισμού και του φασισμού. Αρα, υπό μια έννοια, το να έχεις σήμερα ένα Δημόσιο Σύστημα Υγείας που πραγματικά παρέχει κάλυψη στις ανάγκες των ανθρώπων, των φτωχών ανθρώπων, των ανθρώπων που περιθωριοποιούνται, αποτελεί βήμα αποτελεσματικής αντιφασιστικής πολιτικής.